Αντενδείξεις

Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν επιτρέπεται η εφαρμογή των τεχνικών του Τάϊ μασάζ:

Όταν κάποιος πάσχει από σοβαρή καρδιακή πάθηση, υψηλή πίεση ή καρκίνο.

Σε περιπτώσεις ασθενών με οστεοπόρωση.

Σε ασθενείς με τεχνητές αρθρώσεις (π.χ. γόνατο ή ισχίο).

Ασθενείς με δερματικές παθήσεις (έκζεμα, ψωρίαση κ.α.) δεν πρέπει να δέχονται μασάζ στις πάσχουσες περιοχές.

Πολλές τεχνικές του Τάϊ μασάζ δεν είναι κατάλληλες για εγκύους^. γενικά δεν προτείνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν γίνει, αυτό θα είναι μετά τους 3 πρώτους μήνες, με τη σύμφωνη γνώμη του ειδικού γιατρού και από πολύ έμπειρο μασέρ.

Σε ασθενείς με κιρσούς (κιρσώδεις φλέβες), θα πρέπει το μασάζ να γίνεται προσεκτικά και η πίεση να είναι ελαφριά. Απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του ειδικού γιατρού.

Δεν πρέπει να γίνεται σε άτομα υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών, αλκοόλ, ή έκδηλα ασταθούς ψυχολογικής ή συναισθηματικής κατάστασης.

Αντενδείκνυται σε περίπτωση που κάποιος έχει φάει ένα πλήρες γεύμα εντός 2 ωρών, είτε είναι τελείως νηστικός και αδύναμος, είτε είναι εξαντλημένος και νυσταγμένος.

Ιδιαίτερη προσοχή (και αποφυγή κάποιων τεχνικών) είναι απαραίτητη όταν ο δεχόμενος είναι ηλικιωμένος.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση επιφύλαξης ή αμφιβολίας, ο υποψήφιος πρέπει να παραπέμπεται στον θεράποντα ιατρό του για την άρση (ή επικύρωση) αυτής.

Μία Συνεδρία Ταϊ Μασάζ

Μια συνεδρία Ταϊ μασάζ αρχίζει με το καλωσόρισμα, ένα φλιτζάνι τσάϊ και μια σύντομη κουβέντα γνωριμίας και εξοικείωσης. Στα πλαίσια αυτά θα ζητηθεί ένα περιεκτικό ιατρικό ιστορικό, ειδικότερα σε ότι αφορά πιθανά προβλήματα του μυοσκελετικού συστήματος (εγχειρίσεις, διαγνωσμένες παθολογικές καταστάσεις, πρόσφατοι τραυματισμοί κλπ) και χρόνιες παθήσεις. Ο επισκέπτης μπορεί να αναφέρει ο,τιδήποτε θεωρεί ότι μπορεί να αποτελέσει χρήσιμη, αξιοποιήσιμη πληροφορία (τρόπος ζωής, στάση σώματος κατά την εργασία, διατροφικές συνήθειες, σωματικές δραστηριότητες / γυμναστική, πρότερη εμπειρία μασάζ κλπ). Ακολουθεί ενημέρωση για το επικείμενο session και συζήτηση για τις προσδοκίες του επισκέπτη από το μασάζ που θα ακολουθήσει, σε σχέση και με τις μεγαλύτερες ή αμεσότερες ανάγκες του (πιασμένη πλάτη, κουρασμένα πόδια κ.ο.κ.)

Ο χώρος είναι περιποιημένος, καθαρός και ζεστός, υποβάλλοντας στον επισκέπτη αισθήματα ηρεμίας και εμπιστοσύνης.

Ο επισκέπτης, έχοντας δεχθεί οδηγίες σε προηγούμενη τηλεφωνική επικοινωνία, έχει προσέλθει με ελαφρύ στομάχι (γεύμα τουλάχιστον δύο ώρες πριν) και χωρίς να έχει καταναλώσει αλκοόλ. Έχει κάνει ντους και έχει φέρει μαζί του καθαρές βαμβακερές κάλτσες, βαμβακερό λεπτό παντελόνι (φόρμα, πιζάμα) και βαμβακερό μπλουζάκι.

Στη συνέχεια (και αφού έχουν κλείσει τα κινητά τηλέφωνα), ο επισκέπτης λαμβάνει θέση στο ειδικό στρώμα που βρίσκεται στο πάτωμα, σύμφωνα με τις οδηγίες του μασέρ. Έχει ήδη ενημερωθεί ότι κατά τη διάρκεια της συνεδρίας θα του ζητηθεί να αλλάξει θέση 2-3 φορές (οι θέσεις του σώματος που σχεδόν πάντα χρησιμοποιούνται είναι η πρηνής και η ύπτια, ενώ ενίοτε και ανάλογα με τις ανάγκες ο δεχόμενος μπορεί να λάβει την πλαϊνή (ξαπλωμένος στο πλευρό) ή /και την καθιστή θέση (οκλαδόν).

Το μασάζ αρχίζει σχεδόν πάντοτε από τα πόδια (συνήθως από τα πέλματα), με αργές, ήπιες και σίγουρες κινήσεις, προκειμένου να γνωριστεί ο θεραπευτής με το σώμα του δεχόμενου, να του αποδώσει σεβασμό και να γίνει αποδεκτός από αυτό. Στο Ταϊλανδικό μασάζ τα πόδια, ως βάση του σώματος, θεωρούνται πολύ σημαντικά και δουλεύονται σχεδόν πάντα πριν προχωρήσει το μασάζ στον κορμό, τα χέρια ή την κεφαλή.

Ο δεχόμενος είναι τελείως χαλαρός, αφήνοντας ελεύθερα τα μέλη του σώματος στα χέρια και τις οδηγίες του θεραπευτή. Θα του ζητηθεί πολλές φορές κατά τη διάρκεια της συνεδρίας η γνώμη του (η αίσθησή του) για την ασκούμενη πίεση ή την έκταση της διενεργούμενης διάτασης: κάθε σώμα είναι διαφορετικό και αντιδρά διαφορετικά στις τεχνικές του μασάζ - ακόμα και ο εμπειρότερος θεραπευτής χρειάζεται την καθοδήγηση του δεχόμενου, προκειμένου να επιτύχει την ιδανική πίεση ή διάταση, κάτι που έχει καταλυτική σημασία στο αποτέλεσμα της κάθε τεχνικής και στο τελικό αποτέλεσμα του μασάζ στο σύνολό του.

Ο θεραπευτής δουλεύει αρχικά κάθε περιοχή του σώματος με τους αντίχειρες ή τις παλάμες, ζεσταίνοντας τους μύες και «αναγνωρίζοντας» περιοχές έντασης, προετοιμάζοντας το έδαφος για βαθύτερες τεχνικές^. αυτές συνήθως εμπλέκουν τις παλάμες, τους πήχεις, τους αγκώνες, τα γόνατα και τα πέλματα του μασέρ, οδηγούν δε σε βαθιά, ενίοτε παρατεταμένη, αποτελεσματική πίεση (πάντα με το βάρος του σώματος του θεραπευτή), που χαλαρώνει τους μύες και επιφέρει άμεσα, ευεργετικά αποτελέσματα. Και πάλι οδηγός του θεραπευτή σε αυτές τις πιέσεις είναι οι αντιδράσεις και επισημάνσεις του δεχόμενου.

Δεν υπάρχει καλή τεχνική (και κατά συνέπεια καλό μασάζ) όπου ο δεχόμενος υποφέρει, πονά, ενοχλείται, αγωνιά^. το μασάζ πρέπει να είναι πάντα απολαυστικό - ακόμα και στην περίπτωση «πόνου», αυτός πρέπει να είναι αυτό που συνήθως αποκαλείται «γλυκός πόνος», ανακουφιστικός, απόλυτα ανεκτός και ελεγχόμενος, και να αποδίδει την αίσθηση του ωφέλιμου. Το σώμα δεν κάνει ποτέ λάθος^. οτιδήποτε βιώνεται ωραία από τον δεχόμενο, κάνει καλό^. οτιδήποτε ενοχλεί, ζημιώνει. Ο θεραπευτής – μασέρ στην ουσία παρεμβάλλεται, διευκολύνοντας το σώμα να αυτό-θεραπευθεί^. δεν επιβάλλεται σε αυτό. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ακόμα και στο πιο βαθύ, έντονο μασάζ, μεγάλο μέρος του θεραπευτικού αποτελέσματος έγκειται στην χαλάρωση, την ηρεμία του νου και την συνολική ευεξία που αυτό θα επιφέρει. Ένα πονεμένο, αγχωμένο σώμα, σφίγγεται, ανθίσταται, «κλειδώνει» και κάπου εκεί το μασάζ τελειώνει.

Όλη αυτή την ώρα ο θεραπευτής παραμένει προσηλωμένος σε αυτό που κάνει, έχοντας όλη του την προσοχή στραμμένη στον δεχόμενο, αντιλαμβανόμενος ολόκληρο το σώμα σαν μία ενότητα και εστιάζοντας κάθε φορά το μυαλό του και την πρόθεσή του στο σημείο που δουλεύει.

Αν χρειαστεί, η συνεδρία μπορεί να διακοπεί προκειμένου ο δεχόμενος να κάνει χρήση της τουαλέτας ή να πιει νερό. Το σώμα που χαλαρώνει καθίσταται ευάλωτο στο κρύο^. σε τέτοια περίπτωση, ο δεχόμενος ενημερώνει σχετικά τον μασέρ, ο οποίος έχει φροντίσει να έχει έτοιμη προς χρήση μια κουβέρτα ή άλλο κατάλληλο σκέπασμα (πέραν της αρχικής φροντίδας της κατάλληλης θερμοκρασίας του χώρου).

Καθώς η συνεδρία εξελίσσεται, ο μασέρ θα περάσει από τα πόδια στην περιοχή του ισχίου, της μέσης και της πλάτης. Η χρήση μαξιλαριών (κάτω από τις κνήμες, τα γόνατα ή άλλα σημεία) είναι συχνή, προκειμένου το σώμα του δεχόμενου να βρίσκεται στη βέλτιστη δυνατή θέση και να αποφευχθούν εντάσεις και τραυματισμοί. Γυρνώντας στην ύπτια θέση, ο θεραπευτής θα δουλέψει τους ώμους, τα χέρια, την περιοχή του στέρνου και των ώμων. Η δουλειά στην κοιλιά μπορεί να αποφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα (περιπτώσεις δυσκοιλιότητας, πόνων περιόδου κ.α), αλλά αρκετοί άνθρωποι δεν την απολαμβάνουν και έτσι δεν αποτελεί μέρος της καθιερωμένης πρακτικής μιας τυπικής συνεδρίας – ο θεραπευτής θα συζητήσει το θέμα με τον δεχόμενο πριν την έναρξη της συνεδρίας, προκειμένου να την συμπεριλάβει σε αυτή.

Οι τεχνικές του μασέρ σε κάθε τμήμα του σώματος ακολουθούν την ίδια λογική: «γνωριμία», ζέσταμα, «διάγνωση», βαθύτερες πιέσεις και τεχνικές, διατάσεις, περιαγωγές, συνδυασμός τεχνικών. Στις κινήσεις του υπάρχει ρυθμός, ηρεμία και σιγουριά, σταδιακή αύξηση της πίεσης, προσεκτικός και σίγουρος χειρισμός των μελών του σώματος, σαφείς οδηγίες προς τον δεχόμενο.

Συνήθως η συνεδρία τελειώνει με τεχνικές που εφαρμόζονται στον αυχένα και το κεφάλι.

Ο στόχος είναι να δουλευτεί κατά το δυνατόν ολόκληρο το σώμα και όλες οι μεγάλες μυϊκές ομάδες, με συνδυασμό πιέσεων και διατάσεων, συμπεριλαμβανομένων των κύριων ενεργειακών γραμμών και των σημαντικότερων ενεργειακών σημείων (acu-points).

Ολοκληρώνοντας την συνεδρία, ο δεχόμενος θα έχει συμπληρώσει 1,5 - 2 ώρες στο ειδικό στρώμα. Θα πάρει το χρόνο του να σηκωθεί αργά, θα πιει ένα ποτήρι νερό, θα σχολιάσει ή θα συζητήσει ό,τι αυτός θεωρεί σημαντικό σαν συμπέρασμα από την συνεδρία και, αφού αλλάξει και βεβαιωθεί ότι δεν ξέχασε τίποτα, θα αναχωρήσει με –ιδανικό – προορισμό την μπανιέρα του και το κρεβάτι του (ή τον καναπέ του), όπου το σώμα του και ο νους του θα μπορέσουν να αφομοιώσουν και να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη της συνεδρίας.

Τα παραπάνω είναι ενδεικτικά (αλλά όχι δεσμευτικά) μιας τυπικής συνεδρίας Τάϊ μασάζ. Η σειρά των τεχνικών, η επικέντρωση της θεραπείας σε συγκεκριμένα σημεία, η προτίμηση κάποιων τεχνικών από τον θεραπευτή, η διάρκεια καθώς και η «ρουτίνα» κάθε συνεδρίας, διαφοροποιείται ανάλογα με τις ανάγκες του δεχόμενου, τον αριθμό των συνεδριών (κύκλος συνεδριών), διάφορα πρακτικά ζητήματα, την εκπαίδευση και την προσωπικότητα του θεραπευτή-μασέρ. Τελικά, κάθε μασέρ προσφέρει το δικό του, μοναδικό μασάζ, και είναι θέμα του δεχόμενου να βρει το κατάλληλο για αυτόν και να το επιλέξει. Οι βασικές όμως αρχές (το σωστό περιβάλλον, η γνώση, ο σεβασμός, η πρόθεση, η ηρεμία, ο ρυθμός, η ταπεινότητα) είναι αδιαπραγμάτευτες για κάθε αυθεντικό Τάϊ μασάζ.

ΓΙΟΓΚΑ / TUI NA / WAT PO / SEN LINES

(ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΑΙΛΑΝΔΙΚΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΜΑΣΑΖ-ΜΕΡΟΣ Δ: ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ / ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ)

4. Γιόγκα (Yoga)

Ο όρος yoga αναφέρεται σε παραδοσιακές τεχνικές σωματικής και πνευματικής πειθαρχίας που γεννήθηκαν στην αρχαία Ινδία. Η λέξη συσχετίζεται με πρακτικές διαλογισμού στο Βουδισμό και στον Ινδουισμό, ενώ στην Ινδουιστική παράδοση παραπέμπει και σε μία από τις 6 ορθόδοξες (astika) σχολές της Ινδουιστικής φιλοσοφίας.

Η σανσκριτική λέξη γιόγκα έχει πολλές έννοιες και προέρχεται από την σανσκριτική ρίζα yuj, που σημαίνει «να ελέγξω», « να δεσμεύσω», «να ενώσω». Εκτός Ινδίας ο όρος γιόγκα κατά κύριο λόγο σχετίζεται με την Hatha Yoga (βλέπε παρακάτω) και τις στάσεις (asanas/postures) αυτής, ή με συγκεκριμένη μορφή άσκησης.

Η γιόγκα αναγνωρίζεται σαν ολοκληρωμένη, συγκροτημένη παράδοση περίπου από το 500 π.Χ., παρόλο που οι πρώτες αναφορές σε πρακτικές που παραπέμπουν και θυμίζουν αυτές της γιόγκα, εντοπίζονται στις Βέδες (1.800-1.500 π.Χ.) και στις Brahmanas (900 – 500 π.Χ.)

Βασικό θεωρητικό κείμενο της γιόγκα θεωρείται το Yoga Sutras (Σούτρες), μια συλλογή 196 περιεκτικών αφορισμών, που συνέγραψε ο Patanjali Maharshi.

Αινιγματικός φιλόσοφος και συγγραφέας, ο Patanjali υπήρξε ο πιο γνωστός υπέρμαχος της Samkhya, μιας από τις έξι κλασικές σχολές της Ινδικής φιλοσοφίας. Πιθανολογείται ότι έζησε τον 4ο - 3ο αιώνα π.Χ. Οι Σούτρες θεωρούνται ως η πρώτη συστηματική παρουσίαση της γιόγκα. Στα τέσσερα βιβλία τους καταγράφονται και κωδικοποιούνται με επιτυχία οι έννοιες μιας πλούσιας, αρχαίας προφορικής παράδοσης. Πρακτικές μέθοδοι (ασκήσεις, στάσεις σώματος, έλεγχος αναπνοής), πνευματικές ασκήσεις (διαλογισμός, νοητική συγκέντρωση) και ηθικοί κανόνες /τρόποι συμπεριφοράς, συγκροτούν μια φιλοσοφική πρόταση που στοχεύει στην ανύψωση της συνείδησης, την εμβάθυνση της γνώσης και την εξερεύνηση των δυνατοτήτων του νου, μέχρι σημείου υπέρβασής του (στην Σούτρα 1.2 η γιόγκα ορίζεται ως «ο έλεγχος των νοητικών διακυμάνσεων").

Ο Patanjali θεωρούσε απαραίτητη την προσήλωση ένας yogi στο μονοπάτι των οκτώ πτυχών (Αshtanga yoga, επί λέξει: "οκταμελής γιόγκα" - sutra 2.29).

Το εγχειρίδιο των Yoga Sutras θεωρείται το πιο ακριβές κι επιστημονικό κείμενο που έχει γραφτεί για τη γιόγκα. Υπάρχουν όμως και άλλα, θεμελιώδη κείμενα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ιστορική εξέλιξη της γιόγκα, μεταξύ αυτών οι Ουπανισάδες (Upanishads, 800-500 π.Χ.), η Bhagavad-Gita (200 π.Χ.), η Hatha Yoga Pradipica (15 αι. μ.Χ.), η Gheranda Samhita (17 αι. μ.Χ.) και η Shiva Samhita (17 –18 αι. μ.Χ.).

Τα κυριότερα παρακλάδια της γιόγκα περιλαμβάνουν τις Raja Yoga, Karma Yoga, Jnana Yoga, Bhakti Yoga και Hatha Yoga.

Η Raja Yoga, που βασίζεται στο Yoga Sutras του Patanjali, είναι γνωστή απλά σαν γιόγκα στο πλαίσιο της Ινδουιστικής φιλοσοφίας, αποτελεί δε μέρος της παράδοσης της Samkhya. Θεμελιώνεται σε αντιλήψεις φιλοσοφικού δυϊσμού (το έμβιο ον σαν πνεύμα/ψυχή (Purusha) και ύλη (Prakriti)) και επικεντρώνεται στην καλλιέργεια του νου μέσω του διαλογισμού, με τελικό στόχο την απελευθέρωση του πνεύματος από τα δεσμά και τους περιορισμούς της ύλης.

Η Hatha Yoga θεωρείται η ‘μητέρα’ όλων των υπόλοιπων συστημάτων που έχουν στο επίκεντρο τους το φυσικό σώμα. Αυτή η προσέγγιση θεωρεί ότι το σώμα είναι ο ναός της ψυχής, γι’ αυτό το λόγο προσβλέπει στον εξαγνισμό του^. το εξαγνισμένο σώμα θα καταστεί έτσι το εργαλείο για την ανύψωση του πνεύματος. Είναι επίσης η πηγή για τις περισσότερες γνωστές στάσεις του σώματος (asanas) που έχουν αναπτύξει τα υπόλοιπα συστήματα γιόγκα. Συμπεριλαμβάνει, εκτός από asanas, τεχνικές έλεγχου της αναπνοής, χαλάρωση και διαλογισμό.

Σήμερα στη Δύση η γιόγκα είναι πολύ διαδεδομένη και δημοφιλής σαν εναλλακτικός τρόπος άσκησης, με τον αριθμό των ανθρώπων σε Ευρώπη και ΗΠΑ που ασκείται τακτικά σε αυτήν να μεγαλώνει συνεχώς. Μολοντούτο, η δυτική προσέγγιση είναι καθαρά εστιασμένη στα οφέλη που προσφέρει η γιόγκα στο σώμα και τη φυσική κατάσταση, δηλαδή τις διατάσεις, τις ασκήσεις ισορροπίας και τις ασκήσεις αναπνοής, ενώ το κομμάτι της πνευματικής άσκησης και πειθαρχίας, σαν όχημα ευρύτερης πνευματικής καλλιέργειας και αναζήτησης, είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό παραμελημένο.

Άλλα γνωστά συστήματα γιόγκα που ασκούνται σήμερα στο κόσμο είναι τα:

Ashtanga vinyasa, Iyengar yoga, Sivananda yoga, Satyananda yoga, Kundalini yoga.

5. Tui na

Το Παραδοσιακό Κινέζικο Μασάζ Tui na (ή και "Κινέζικη Μαλαξοθεραπεία" στα Ελληνικά) συνιστά μέθοδο της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής (ΠΚΙ).

Το Τui na εμφανίζεται πρώτη φορά στην Κίνα το 2.000 π.Χ. Αναφορές σε αυτό εντοπίζονται στα "Κλασικά Κείμενα του Κίτρινου Αυτοκράτορα", ιατρική πραγματεία του 5ου π.Χ. αιώνα. Ετυμολογικά ο όρος προέρχεται από τη λέξη "Tui" σημαίνει σπρώχνω και τη λέξη "Na" σημαίνει σφίγγω / πιέζω.

Tο Tui na ασκείται σε ολόκληρο το σώμα ή μεμονωμένα στην περιοχή όπου έχει εντοπιστεί πρόβλημα, μετά από διάγνωση μέσω των μεθόδων της ΠΚΙ. Ο θεραπευτής χρησιμοποιεί τις παλάμες, τους αγκώνες, τα δάχτυλα, τις φαλαγγικές αρθρώσεις, τη ράχη ή την κόψη της παλάμης, εφαρμόζοντας ένα μεγάλο αριθμό τεχνικών, στοχεύοντας στην πρόληψη ή την αντιμετώπιση ποικίλλων προβλημάτων υγείας και ασθενειών. Συχνά χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλες θεραπευτικές πρακτικές της ΠΚΙ, όπως ο βελονισμός, η χρήση βοτάνων, το Ταϊ Τσι κ.α.

6. Wat Po

Ο παλαιότερος και μεγαλύτερος ναός στην Μπανγκόκ, χτισμένος κατά τον 17^ο αιώνα, με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Ο μύθος θέλει τη σημερινή πρωτεύουσα της Ταϊλάνδης να θεμελιώνεται γύρω από το ναό του Wat Po διακόσια πενήντα χρόνια πριν, όταν ο τότε βασιλιάς Rama Ι με τους επιτελείς του, έχοντας εγκαταλείψει την λεηλατημένη από τα στρατεύματα της Μπούρμα πρωτεύουσα Ayudhaya, κινήθηκε νοτιότερα μέχρι τις όχθες του Chao Praya και στάθηκε στην τοποθεσία όπου ήταν χτισμένος ο ναός. Ο ναός επεκτάθηκε, ανακαινίστηκε και μετονομάστηκε σε Wat Phra Chetuphon το 1801. Πέρα από τις περίφημες σκαλιστές παραστάσεις που απεικονίζουν τα σημεία θεραπείας του Ταϊλανδικού μασάζ, μπορεί κανείς να θαυμάσει πολλά έργα παραδοσιακής Ταϊλανδικής τέχνης (ζωγραφικής, γλυπτικής αλλά και εξαιρετικές τοιχογραφίες), με εντυπωσιακότερο όλων το περίφημο επιχρυσωμένο άγαλμα του Ξαπλωμένου Βούδα (Reclining Buddha), μήκους 46 μέτρων. Η σχολή παραδοσιακού μασάζ του ναού είναι μία από τις παλαιότερες και σημαντικότερες στην Ταϊλάνδη.

7. Sen Lines

Νοητές γραμμές που διασχίζουν το σώμα, μέσα από τις οποίες ρέει η ενέργεια που ενδυναμώνει και υποστηρίζει όλες τις σωματικές, νοητικές και συναισθηματικές λειτουργίες του ατόμου, σύμφωνα με την Ταϊλανδική παραδοσιακή ιατρική. Δέκα από αυτές θεωρούνται ως κύριες γραμμές και είναι γνωστές ως Sib Sen^. πιστεύεται ότι η κατάλληλη πίεση κατά μήκος των γραμμών αυτών κατά τη διάρκεια του μασάζ προλαμβάνει ή/και θεραπεύει προβλήματα υγείας και ανακουφίζει από τους πόνους, καθώς εξασφαλίζεται (αποκαθίσταται) η φυσιολογική ροή ενέργειας σε όλο το σώμα. Η θεωρία των Sen lines βρίσκεται σε αντιστοιχία με αυτή των μεσημβρινών στη Παραδοσιακή Ανατολική Ιατρική, σύμφωνα με την οποία τα ενεργειακά σημεία του σώματος συγκροτούν ένα δίκτυο καναλιών όπου ρέει το Τσι ή Κι (Qi), η Ζωτική Ενέργεια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι μεσημβρινοί συνδέουν το κάθε κύτταρο, ιστό και όργανο του σώματος σε ένα ενιαίο σύμπλεγμα λειτουργιών. Στη θεωρία αυτή βασίζεται ο βελονισμός, το σιάτσου και άλλες θεραπευτικές πρακτικές της Ανατολής.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ / ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ / SHIVAGO

(ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΑΙΛΑΝΔΙΚΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΜΑΣΑΖ -ΜΕΡΟΣ Γ: ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ / ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ)

1. Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική (Traditional Chinese Medicine)

Η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική (ΠΚΙ) αποτελείται από ένα σύνολο παραδοσιακών ιατρικών πρακτικών και μεθόδων με πλούσιο θεωρητικό υπόβαθρο, που έλκουν την καταγωγή τους από την αρχαία Κίνα. Μέσα από τις θεραπευτικές πρακτικές της αντανακλά την κλασσική κινεζική σκέψη ότι η ζωή και η δραστηριότητα του μεμονωμένου ατόμου, καθώς και οι σωματικές και ψυχικές του λειτουργίες, συνδέονται με το περιβάλλον του σε ενιαίο, αλληλένδετο σύνολο. Αποδεκτή και διαδεδομένη στην καθημερινή ιατρική πράξη στην Ανατολική Ασία, θεωρείται εναλλακτικό ιατρικό σύστημα στο μεγαλύτερο μέρος του δυτικού κόσμου, αν και με συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον.

Οι θεραπευτικοί κλάδοι της ΠΚΙ μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν θεραπεία μέσω βοτάνων, βελονισμό (acupuncture), ελεγχόμενη διατροφή / δίαιτα, μάλαξη και σωματικό χειρισμό (Tui Na και Shiatsu μασάζ), διαλογισμό και πνευματική άσκηση. Τα Qi Gong (Τσι-Κουνγκ) και Taijiquan συνιστούν επίσης κλάδους της ΠΚΙ.

Ο περίφημος Κίτρινος Αυτοκράτορας Huang Ti (2.698-2.596 π.χ.) θεωρείται ο θεμελιωτής της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής. Έτσι, η θεωρία της έρχεται από ένα βάθος χρόνου σχεδόν 5.000 ετών, από τις ίδιες πηγές που αρδεύουν χιλιετηρίδες τώρα την Ταοϊστική και Βουδιστική σκέψη^. θεμελιώνεται δε πάνω στην σχολαστική, λεπτολόγο παρατήρηση της φύσης, του κόσμου και του ανθρώπινου σώματος.

Οι κυριότερες επί μέρους θεωρίες της περιλαμβάνουν το Yin-Yang (Γιν Γιάνγκ), τη θεωρία των Πέντε Φάσεων (the Five Phases), τη θεωρία των Ζωτικών Ουσιών (Qi, Xue, Jinye, Jing, Shen), τη θεωρία των Καναλιών / Μεσημβρινών του ανθρώπινου σώματος (the human body Channel system) και τη θεωρία των Εσωτερικών Οργάνων (Zang Fu organ theory).

Η ΠΚΙ στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη φιλοσοφική αντίληψη ότι το ανθρώπινο σώμα είναι ένα μικρό σύμπαν αποτελούμενο από σύνολο ολοκληρωμένων και πολύπλοκα διασυνδεδεμένων συστημάτων, τα οποία τείνουν να λειτουργούν σε ισορροπία έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η υγιής λειτουργία του ευρύτερου συνόλου. Έτσι, και σε αντίθεση με το δυτικό ιατρικό μοντέλο το οποίο διαιρεί το σώμα σε επιμέρους ανατομικές περιοχές και τμήματα, το κινεζικό μοντέλο επικεντρώνεται στην συνολική λειτουργία του σώματος, στοχεύοντας τόσο στην προφύλαξη και διατήρηση της ισορροπίας της (πρόληψη) όσο και στην αποκατάστασή της (θεραπεία).

2. Ayurveda

Η Αγιουρβέδα, η «επιστήμη της ζωής» (a-yus = ζωή, veda = επιστήμη, στα σανσκριτικά), συνιστά αρχαίο σύστημα ολιστικής ιατρικής, γέννημα του Βεδικού πολιτισμού της αρχαίας Ινδίας (περίπου 1.800 π.χ.) και των 4 ιερών κειμένων της Βέδα (και ειδικότερα της Atharvaveda) όπου και συσχετίζεται με θρησκευτικά και μυθολογικά στοιχεία. Χρησιμοποιήθηκε (και χρησιμοποιείται) εξελισσόμενο για αιώνες στην Ινδία και παραμένει επιδραστικό ιατρικό σύστημα στις χώρες της Νότιας Ασίας, ενώ καταχωρείται στις μορφές εναλλακτικής ιατρικής στις χώρες της Δύσης.

Τα αρχαιότερα κείμενα της Αγιουρβέδα εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της Ύστερης Βεδικής Περιόδου στην Ινδία – τα Sushruta Samhita (σανσκριτικά κείμενα χειρουργικής του 4-3^ου π.χ. αιώνα) και Charaka Samhita (πολύτομο έργο παθολογίας στα σανσκριτικά του 5-4^ου π.χ. αιώνα ) άσκησαν μεγάλη επίδραση στον τρόπο άσκησης της παραδοσιακής ιατρικής της εποχής.

Στην Αγιουρβεδική φιλοσοφία αναγνωρίζονται 5 θεμελιώδη στοιχεία: η γη, το νερό, η φωτιά, ο αέρας, ο ουρανός^. αυτά συνιστούν το σύμπαν, του ανθρώπινου σώματος συμπεριλαμβανομένου.

Τα πέντε αυτά στοιχεία συνδυάζονται σε ζεύγη για να σχηματίσουν τρεις μη-στατικές δυνάμεις / επίπεδα ενέργειας που ονομάζονται Doshas («αυτό που αλλάζει»). Τα doshas κινούνται αενάως, ευρισκόμενα σε δυναμική ισορροπία μεταξύ τους, χαρακτηρίζουν με μοναδικό τρόπο κάθε ζωντανό πλάσμα και είναι απαραίτητα για τη γέννηση και τη διατήρηση της ζωής.

Τα 3 ενεργά doshas με τα στοιχεία που τους αντιστοιχούν (συνοπτικά) είναι τα: Vata (αέρας & ουρανός – αντιπροσωπεύει το πνεύμα), Pitta (φωτιά & νερό – αντιπροσωπεύει τη χολή) και Kapha (νερό & γη – αντιπροσωπεύει το φλέγμα).

Ο χυλός (λεμφικό υγρό που μεταφέρει λιπίδια από το λεπτό έντερο), το αίμα, οι μύες, το λίπος, τα οστά, ο μυελός και το σπέρμα είναι κατά την Αγιουρβέδα τα επτά κύρια δομικά στοιχεία του σώματος.

Η συνολική υγεία και ζωτικότητα αλλά και προδιάθεση για μακροζωία του κάθε ανθρώπου εξαρτάται από την διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ των τριών doshas, τα οποία εδράζονται σε συγκεκριμένα όργανα και ιστούς του σώματος. Κάθε ανισορροπία μεταξύ των, προκαλεί νοσογόνες καταστάσεις και προβλήματα υγείας (νου, σώματος και ψυχής). Εν πολλοίς η ισορροπία των τριών doshas στηρίζεται στο «χτίσιμο» ενός υγιούς μεταβολικού συστήματος, με καλή πέψη και σωστή απέκκριση.

Η Αγιουρβέδα χρησιμοποιεί πολύ τις θεραπευτικές ιδιότητες φυτών και βοτάνων, καθώς και αρκετών ορυκτών, ενώ οι θεραπευτές της στην πορεία των αιώνων ανέπτυξαν σειρά παρεμβατικών και χειρουργικών μεθόδων και αντίστοιχων χειρουργικών οργάνων. Ασχολείται επίσης με την παιδιατρική, την ανοσολογία, την τοξικολογία και την σεξουαλική υγεία / επιθυμία. Εστιάζει πολύ στην σωματική άσκηση, τη σωστή διατροφή (υπάρχει ολόκληρο διατροφικό σύστημα), τη γιόγκα, το διαλογισμό και τη μάλαξη. Κάποιες από αυτές τις μεθόδους χρησιμοποιούνται αυτόνομα στα πλαίσια της συμπληρωματικής / εναλλακτικής ιατρικής στο δυτικό κόσμο.

3. Jivaka Kumar Bhaccha (ή Shivaga Komarpaj, Chevaka Komarapat, Jivaka Komalaboat ή Shivago).

Ο περίφημος μοναχός / ιατρός Shivago, σύγχρονος του Βούδα (Ινδία, γύρω στο 500 π.χ. ), που αναγνωρίζεται σήμερα σαν ο άνθρωπος που επινόησε το ταϊλανδικό μασάζ, είναι γνωστός σαν «πατέρας της ιατρικής» στην ινδική ιστορία.

Από νεαρή ηλικία και όντας μοναχός, επέλεξε να σπουδάσει την ιατρική τέχνη του καιρού του θητεύοντας για χρόνια δίπλα σε σημαντικούς θεραπευτές και δασκάλους – ιατρική και θρησκεία εκείνα τα χρόνια ήταν σχεδόν ταυτόσημες έννοιες και άρρηκτα δεμένες με το μοναχισμό και τα μοναστική ζωή. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του άρχισε να ασκεί την ιατρική, χρησιμοποιώντας μεθόδους που πιστεύεται ότι ήταν συνδυασμός της αγιουρβεδικής (ινδικής), της κινεζικής και θιβετιανής παραδοσιακής ιατρικής. Υπήρξε μεγάλος γνώστης και δάσκαλος των θεραπευτικών ιδιοτήτων των φυτών και των ορυκτών, ενώ ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό τις τεχνικές θεραπευτικής μάλαξης - μια ιερή μέθοδο θεραπείας σύμφωνα με τη βουδιστική πίστη, η οποία συνδυαζόταν με κατάλληλη διατροφή και πνευματική άσκηση. Το ταϊλανδικό μασάζ λοιπόν δημιουργήθηκε σαν ανάγκη θεραπείας και ίασης ασθενειών παρά σαν μέσο χαλάρωσης και ηρεμίας.

Υπηρέτησε ως προσωπικός ιατρός του βασιλιά Magadha King Bimbisara, ενώ προσέφερε δωρεάν τις ιατρικές του υπηρεσίες σε πολλούς βουδιστές μοναχούς (ανάμεσά τους και ο Βούδας). Γρήγορα διακρίθηκε για το ήθος, το πνεύμα και τις ευρύτατες γνώσεις του, με αποτέλεσμα να καταστεί κεντρική φιγούρα στο βουδιστικό ιατρικό σύστημα και το όνομά του να μνημονεύεται με μεγάλο σεβασμό στα αρχαία βουδιστικά κείμενα.

Οι θεραπευτικές πρακτικές του καταγράφηκαν και κωδικοποιήθηκαν από σημαντικό αριθμό μαθητών και επιγόνων, οι οποίοι με τη σειρά τους μετέδωσαν τις γνώσεις του σε επόμενες γενεές θεραπευτών.

Με την διάδοση του Βουδισμού στο βασίλειο του Σιάμ (Ταϊλάνδη), κατά τον 3^ο ή 2^ο αιώνα π.χ., διαδόθηκαν και οι τεχνικές και του Chevaka Komarapat, για να εξελιχθούν με το πέρασμα των αιώνων και μετά από πολλές επιδράσεις σε αυτό που αναγνωρίζουμε σήμερα σαν Παραδοσιακό Ταϊλανδικό Μασάζ.

Οι σημερινοί θεραπευτές, πριν από κάθε συνεδρία, είθισται να αφιερώνουν λίγα λεπτά στην προσευχή και την τιμητική επίκληση του ονόματός του, ζητώντας έμπνευση και επιδιώκοντας πνευματική συγκέντρωση για την επικείμενη θεραπεία.

(Συνεχίζεται)

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΤΑΙΛΑΝΔΙΚΟΥ ΜΑΣΑΖ (ΜΕΡΟΣ B)

(Το πρώτο μέρος της Ιστορίας του Ταϊλανδικού Μασάζ αναρτήθηκε στις 26/2/09 και μπορείτε να το βρείτε στην Αρχειοθήκη του ιστοτόπου).

Δεν είναι όμως μόνο η προφορική παράδοση και γνώση που κράτησαν ζωντανή αυτή την θεραπευτική τέχνη δια μέσου των αιώνων. Η ανάγκη διατήρησης και λειτουργικής παράδοσής της στις επερχόμενες γενεές οδήγησαν τους μοναχούς στην καταγραφή της σε γλώσσα Pali, πάνω σε φύλλα φοινικιάς. Τα αρχεία που δημιουργήθηκαν φυλάσσονταν με ασφάλεια στην παλιά πρωτεύουσα της χώρας Ayutthya, λίγο βορειότερα της σημερινής Μπανγκόκ, όπου και τιμούνταν σαν ιερά κείμενα, αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος της πνευματικής και θρησκευτικής παράδοσης του ταϊλανδικού πολιτισμού.

Δυστυχώς μόνο σπαράγματα των πολύτιμων αυτών καταγραφών επιβίωσαν από την καταστρεπτική εισβολή των στρατευμάτων της Μπούρμα και την λεηλασία της πρωτεύουσας το 1767. Τα υπολείμματα αυτά χρησιμοποίησε ο βασιλιάς Rama III το 1832 για τη δημιουργία των περίφημων επιγραφών στο ναό του Phra Chetuphon (Wat Pho⁶) στην Μπανγκόκ. Εκεί ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει 60 λεπτομερείς παραστάσεις σκαλισμένες σε πέτρα, 30 εκ των οποίων απεικονίζουν το πρόσθιο μέρος του σώματος και 30 το οπίσθιο. Στις φιγούρες αυτές, τα σημεία θεραπείας σημειώνονται κατά μήκος των διαφορετικών γραμμών ενέργειας (Sen lines⁷) που συνιστούν τη βάση της θεωρίας του ταϊλανδικού μασάζ.

Φτάνοντας στο 1661, συναντούμε την πρώτη επίσημη αναφορά στο ταϊλανδικό μασάζ, σε μνημόνιο του Γάλλου ακολούθου στην πρωτεύουσα Ayutthia, Simon de Loubere.

Στους αιώνες που ακολούθησαν, την τέχνη του μασάζ συνέχιζαν να ασκούν οι βουδιστές μοναχοί στα μοναστήρια αλλά και οι απλοί άνθρωποι στο οικογενειακό τους περιβάλλον, για λόγους ξεκούρασης, πρόληψης και θεραπείας. Μολοντούτο, με την χρηματοδότηση και ανάπτυξη ενός σύγχρονου συστήματος υγείας από την κυβέρνηση το 2^ο μισό του 20^ου αιώνα, ο ρόλος που έπαιζαν τα μοναστήρια στην παροχή ιατρικής μέριμνας και φροντίδας αποδυναμώθηκε και αμφισβητήθηκε. Η επικέντρωση σε ιατρικές πρακτικές καθιερωμένες στη Δύση, που θεμελιώνουν την θεραπευτική παρέμβαση στη χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, οδήγησε στον περιορισμό του παραδοσιακού μασάζ (και ευρύτερα της παραδοσιακής ταϊλανδικής ιατρικής) και την "περιθωριοποίησή" του σαν τρόπου θεραπευτικής αγωγής.

Το 1962 ο πρώτος διευθυντής της Σχολής Παραδοσιακής Ιατρικής του ναού του Wat Po εγκαινίασε το τμήμα μασάζ, προσκαλώντας θεραπευτές από διάφορες περιοχές της χώρας να διδάξουν εκεί την τέχνη τους. Η λειτουργία όμως της σχολής δεν ήταν αρκετή για να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων, σε ένα εχθρικό για την παραδοσιακή μάλαξη περιβάλλον: στα μέσα της δεκαετίας του 1980 το ταϊλανδικό μασάζ έμοιαζε με τέχνη που αργοπεθαίνει, εκτοπισμένο από την ανάπτυξη της δυτικής ιατρικής αλλά και δυσφημισμένο από την πρακτική χιλιάδων γυναικών που χρησιμοποιώντας το όνομά του, προσέφεραν υπηρεσίες αγοραίου έρωτα στην ραγδαία αναπτυσσόμενη τουριστική βιομηχανία της χώρας. Πλήθαιναν επίσης και οι μη καταρτισμένοι μασέρ που, με στόχο ένα γρήγορο κέρδος, προσέφεραν ένα πρόχειρο, χαμηλού επιπέδου μασάζ στις παραλίες και σε μεγάλα τουριστικά κέντρα, σε επισκέπτες που έρχονταν από τα πέρατα του κόσμου μη γνωρίζοντας τίποτα για την τέχνη αυτή.

Φτάνοντας όμως στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 η εικόνα άρχισε να αλλάζει δραστικά. Η πολύτιμη γνώση και πληροφορία που έφτανε από την Ταϊλάνδη και άλλες ασιατικές χώρες μέσα από την ανάπτυξη του ταξιδιωτικού τουρισμού, καθώς και η αλματώδης αύξηση ψυχοσωματικών νόσων στον δυτικό κόσμο με τον ολοένα πιεστικότερο τρόπο ζωής, οδήγησαν σε αναγέννηση του ενδιαφέροντος για τις εναλλακτικές παραδοσιακές θεραπείες της Ανατολής. Το ενδιαφέρον αναθερμάνθηκε και στην ίδια την Ταϊλάνδη, όπου πλήθυναν οι σχολές παραδοσιακής μάλαξης υπό την αιγίδα του υπουργείου παιδείας. Ξαφνικά πολλοί επαγγελματίες της υγείας, ανάμεσά τους ιατροί, νοσοκόμοι, φυσιοθεραπευτές, οστεοπαθητικοί και μασέρ, καθώς και άνθρωποι με υπόβαθρο και γνώσεις στην γιόγκα και τον διαλογισμό, άρχισαν να επισκέπτονται την Ταϊλάνδη για να συμπληρώσουν και να εμπλουτίσουν γνώσεις, τεχνικές και θεραπευτικές πρακτικές μέσω της εκπαίδευσής τους στο παραδοσιακό μασάζ.

Έτσι το ταϊλανδικό μασάζ άρχισε να γίνεται γνωστό και δημοφιλές στις χώρες της Δύσης σαν ένας μοναδικός τρόπος χαλάρωσης και ηρεμίας αλλά και σαν εξαιρετική συμπληρωματική θεραπευτική πρακτική. Έγκυρες και αναγνωρισμένες σχολές ξεκίνησαν τη λειτουργία τους σε Ευρώπη και Αμερική, οδηγώντας στην δραστηριοποίηση νέων, καταρτισμένων μασέρ-θεραπευτών και δασκάλων. Με την περαιτέρω ανάπτυξή τους οι σχολές αυτές άρχισαν να λειτουργούν και σαν πρεσβευτές της κουλτούρας, την παράδοσης και των πνευματικών αξιών ενός αρχαίου και γοητευτικού πολιτισμού.

Σήμερα, το παραδοσιακό ταϊλανδικό μασάζ εξακολουθεί να διδάσκεται και να ασκείται σε πολλούς βουδιστικούς ναούς και ειδικές σχολές σε όλη την Ταϊλάνδη. Οι γνωστότεροι ναοί στη περιοχή της Μπανγκόκ είναι οι Wat Mahataat, Wat Parinayok, Wat Sampraya, και Wat Pho, ενώ κάποιοι από τους καλύτερους δασκάλους διδάσκουν την τέχνη τους στην πόλη της Chiang Mai, στη Βόρεια Ταϊλάνδη.

(Θα ακολουθήσει ανάρτηση με Σημειώσεις / Παραπομπές).

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΤΑΙΛΑΝΔΙΚΟΥ ΜΑΣΑΖ (ΜΕΡΟΣ Α)

Οι αρχαιότερες αναφορές σε τεχνικές μάλαξης (μασάζ) μας πηγαίνουν πίσω στα χρόνια του θρυλικού Κίτρινου Αυτοκράτορα, σε ένα ιλιγγιώδες ταξίδι 4.500 ετών στην αρχαία Κίνα. Ήταν κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, μεταξύ 2.497 και 2.398 π.χ., που ο αυτοκράτορας Huang Ti θεμελίωσε τις αρχές της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής¹, μέρος της οποίας αποτελούν οι τεχνικές θεραπευτικής μάλαξης.

Συμβουλές χρήσης τεχνικών μάλαξης σαν τρόπου ενίσχυσης των αυτο-θεραπευτικών ικανοτήτων του σώματος εμφανίζονται και στα ινδικά ιερά βιβλία της Ayurveda² μεταξύ 1.500 και 1.800 π.χ. Πολλές ακόμα αναφορές στα οφέλη από την χρήση του μασάζ μπορούμε να βρούμε σε ιατρικά κείμενα από όλο τον κόσμο, γραμμένα σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Ακόμα και στη Βίβλο υπάρχουν ευάριθμες αναφορές στην "θεραπευτική επαναλαμβανόμενη επίθεση των χειρών" για την αντιμετώπιση ασθενειών.

Το ταϊλανδικό μασάζ (Nuad Phaen Boran, Nuat Thai, Thai Yoga Therapy, Nuad Thai Boran, ή Νuad Bo-Rarn) αναγνωρίζεται σήμερα σαν μία από τις αρχαιότερες θεραπευτικές τέχνες του ανθρώπου. Αν θέλουμε να αναζητήσουμε τις ρίζες του, θα πρέπει να ταξιδέψουμε στην Ινδία του 5^ου αιώνα π.χ., εκεί που η άσκηση της παραδοσιακής ιατρικής αποτελούσε ζωτικό τμήμα ενός θρησκευτικού κινήματος με βάση τον ασκητισμό, ένα τμήμα του οποίου έμελλε να εξαπλωθεί πολύ πέρα από τα σύνορα της Ινδίας και να γίνει μία από τις κυρίαρχες θρησκείες του κόσμου (Βουδισμός). Έτσι, στην αρχαία Ινδία η ιατρική εξελίχθηκε παράλληλα και σε στενή σχέση με τις διδαχές του Βουδισμού. Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη έπαιξαν τα βουδιστικά μοναστήρια, σε χειρόγραφα των οποίων καταγράφηκαν και κωδικοποιήθηκαν οι ιατρικές πρακτικές της εποχής, οδηγώντας στη γένεση των μοναχών-θεραπευτών και αργότερα στην ανάπτυξη των βουδιστικών μοναστηριακών πανεπιστημίων. Το παραδοσιακό σύστημα της αγιουρβεδικής ιατρικής οφείλει την πρώιμη συστηματοποίηση, διατήρηση και ακόλουθη διάδοσή του εν πολλοίς στους ασκητές βουδιστές μοναχούς και στο θεσμό των μοναστηριών.

Εκείνες τις μακρινές ημέρες, ένας περίφημος μοναχός / ιατρός της βασιλικής αυλής, ο Jivaka Kumar Bhaccha³ (γνωστός και σαν "Father Doctor" Shivaga Komarpaj / Jivaka Komalaboat ή Shivago), σύγχρονος και προσωπικός φίλος του Βούδα, μέσα από την "ολιστική" όπως θα λέγαμε σήμερα προσέγγισή του στην ιατρική, φέρεται να επινόησε τις πρώτες τεχνικές του παραδοσιακού ταϊλανδικού μασάζ και αναγνωρίζεται σήμερα ως εμπνευστής του.

Τα χρόνια που ακολούθησαν τις εμπνεύσεις και θεραπευτικές πρακτικές του Shivago, η διδασκαλία του Βούδα βρήκε πρόσφορο έδαφος και διαδόθηκε από το βορρά της Ινδίας στη νότια χώρα και στη συνέχεια, περνώντας τα σύνορα, στην Σρι Λάνκα, στο Βασίλειο του Σιάμ (σημερινή Ταϊλάνδη) και την Μπούρμα (σημερινή Μυανμάρ)^. βρισκόμαστε ήδη στον 3^ο ή 2^ο αιώνα π.χ.

Τις σχέσεις της Ινδίας με το βασίλειο του Σιάμ εκείνα τα χρόνια τις διαμόρφωνε ένας συνδυασμός οικονομικών και πολιτικών ζητημάτων καθώς και πολιτιστικών / πνευματικών αναζητήσεων και ανταλλαγών. Παρεπόμενο των σχέσεων αυτών ήταν και η εισαγωγή, διάδοση και αποδοχή του Βουδισμού από τον Ταϊλανδικό λαό ως πνευματική και θρησκευτική πρωτοπορία. Η ιατρική πρακτική (και ο ενεργός ρόλος που διαδραμάτιζαν στην άσκησή της τα βουδιστικά μοναστήρια), εξαπλώθηκε παράλληλα με τη νέα θρησκεία σαν αναπόσπαστο στοιχείο του θρησκευτικού συστήματος - και έτσι έφτασαν στην αρχαία Ταϊλάνδη οι διδασκαλίες και οι πρακτικές του Jivaka Kumar Bhaccha. (Εδώ αξίζει να θυμηθούμε ότι οι Ταϊλανδοί, όπως και οι Ινδοί αλλά και άλλοι λαοί της Ανατολής, έβλεπαν την αρρώστια σαν έλλειψη ισορροπίας μεταξύ σώματος, νου και πνεύματος^. θεωρούσαν δε την προσπάθεια αποκατάστασης αυτής της ισορροπίας μια σωματική, πνευματική όσο και θρησκευτική άσκηση). Άρχισαν τότε να χτίζουν βουδιστικούς ναούς με παρακείμενους χώρους παροχής ιατρικής και οδοντιατρικής φροντίδας, αλλά και ιατρικής εκπαίδευσης.

Είναι βέβαιο ότι οι πρώιμες τεχνικές του Jivaka Kumar Bhaccha που ταξίδεψαν μέχρι την Ταϊλάνδη εμπλουτίστηκαν στο πέρασμα του χρόνου με γνώσεις και τεχνικές από την Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική (Κίνα και Σιάμ διατηρούσαν ανεπτυγμένες εμπορικές σχέσεις), τη γιόγκα⁴, το κινεζικό μασάζ Tui Na⁵ αλλά και κάθε ωφέλιμη θεραπευτική πρακτική που έφερναν μαζί τους οι επισκέπτες των μοναστηριών από τις γειτονικές χώρες.

Οι τεχνικές μάλαξης που προέκυψαν διδάσκονταν και εφαρμόζονταν κατά κύριο λόγο στις βουδιστικές μονές, αλλά με την πάροδο του χρόνου έγιναν γνωστές στους απλούς ανθρώπους των χωριών και των πόλεων, οι οποίοι έκαναν χρήση μέσα στην οικογένεια^. αποτέλεσαν έτσι προφορική παράδοση (καθώς οι περισσότεροι ήταν αναλφάβητοι) που περνούσε από δάσκαλο σε μαθητή. Η παράδοση αυτή στο πέρασμα του χρόνου εξελίχθηκε σε αυτό που σήμερα αναγνωρίζουμε σαν παραδοσιακό ταϊλανδικό μασάζ, ένα μασάζ που ασκείται με την ίδια λίγο πολύ μορφή τα τελευταία 1,000 χρόνια ή και περισσότερο (συνεχίζεται).

Παραδοσιακό Ταϊλανδικό Μασάζ (Traditional Thai Massage / Bodywork)

Με 2.500 χρόνια ιστορία, το ταϊλανδικό μασάζ είναι μία από τις αρχαιότερες θεραπευτικές μεθόδους της Παραδοσιακής Ταϊλανδικής Ιατρικής. Χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό διατάσεων από τη Γιόγκα, στοιχεία της Ρεφλεξολογίας, πιέσεις σημείων και ευρύτερων μυϊκών τμημάτων, καθώς και κυκλικές κινήσεις αρθρώσεων (περιαγωγές), επιτυγχάνοντας βαθιά χαλάρωση του σώματος και ηρεμία το νου.

Ο θεραπευτής εστιάζει στις 10 βασικές ενεργειακές γραμμές του σώματος (Sen lines, σύμφωνα με την ταϊλανδική ιατρική παράδοση), εφαρμόζοντας μια σειρά από τεχνικές χρησιμοποιώντας τις παλάμες, τους αντίχειρες, τους πήχεις, τα γόνατα και τα πέλματα, δουλεύοντας ολόκληρο το σώμα του δεχόμενου.

Με τις τεχνικές αυτές επιτυγχάνεται η ανακούφιση από τη μυϊκή κόπωση, τους πόνους και τις εντάσεις, βελτιώνεται η φυσιολογική κίνηση μελών και αρθρώσεων καθώς και η ευλυγισία και η στάση του σώματος, ενώ τονώνεται η λειτουργία του αναπνευστικού, του κυκλοφορικού και του νευρικού συστήματος. Την ίδια στιγμή, ο δεχόμενος το μασάζ βιώνει αισθήματα βαθιάς χαλάρωσης, ηρεμίας, τόνωσης και ευεξίας.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, που διαρκεί από μιάμιση έως δυόμισι ώρες, ο δεχόμενος είναι ντυμένος με ελαφρά βαμβακερά ρούχα και ξαπλωμένος (χρησιμοποιούνται 4 βασικές θέσεις του σώματος) σε ειδικό βαμβακερό στρώμα στο δάπεδο. Δεν χρησιμοποιείται κρεβάτι μασάζ και δεν γίνεται χρήση αρωματικών ελαίων ή άλλων υλικών.

Από τη σελίδα αυτή θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε θέματα που άπτονται της ιστορίας, της θεωρίας και της πρακτικής αυτής της συναρπαστικής τέχνης, καθώς και των σχέσεών της με άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Για οποιαδήποτε ερώτηση ή σχόλιο παρακαλώ επικοινωνήστε με την παρακάτω ηλεκτρονική διεύθυνση:

thaibdw@gmail.com

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Γιώργος Μητάς
Βιολόγος M.Sc., Θεραπευτής Μασάζ


Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές (Master of Science) στο Πανεπιστήμιο του Χαλ (University of Hull, UK). Εργάστηκε για 10 χρόνια στον φαρμακευτικό χώρο σαν υπεύθυνος διεθνών κλινικών μελετών (global clinical research). Σπούδασε την τέχνη του Παραδοσιακού Ταϊλανδικού Μασάζ στο European Institute of Oriental Medicine (ΕΙΟΜ) με την Γιούλα Καρακώστα. Ολοκλήρωσε με επιτυχία κύκλο προχωρημένων μαθημάτων (Advanced Traditional Thai Massage Training) με τον Κώστα Γεώργιζα και την Sachie Tsuyuki, στην παράδοση του Master Pichest Boonthame (Chiang Mai, Thailand). Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.