ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟΥ ΤΑΙΛΑΝΔΙΚΟΥ ΜΑΣΑΖ (ΜΕΡΟΣ B)

(Το πρώτο μέρος της Ιστορίας του Ταϊλανδικού Μασάζ αναρτήθηκε στις 26/2/09 και μπορείτε να το βρείτε στην Αρχειοθήκη του ιστοτόπου).

Δεν είναι όμως μόνο η προφορική παράδοση και γνώση που κράτησαν ζωντανή αυτή την θεραπευτική τέχνη δια μέσου των αιώνων. Η ανάγκη διατήρησης και λειτουργικής παράδοσής της στις επερχόμενες γενεές οδήγησαν τους μοναχούς στην καταγραφή της σε γλώσσα Pali, πάνω σε φύλλα φοινικιάς. Τα αρχεία που δημιουργήθηκαν φυλάσσονταν με ασφάλεια στην παλιά πρωτεύουσα της χώρας Ayutthya, λίγο βορειότερα της σημερινής Μπανγκόκ, όπου και τιμούνταν σαν ιερά κείμενα, αποτελώντας αναπόσπαστο μέρος της πνευματικής και θρησκευτικής παράδοσης του ταϊλανδικού πολιτισμού.

Δυστυχώς μόνο σπαράγματα των πολύτιμων αυτών καταγραφών επιβίωσαν από την καταστρεπτική εισβολή των στρατευμάτων της Μπούρμα και την λεηλασία της πρωτεύουσας το 1767. Τα υπολείμματα αυτά χρησιμοποίησε ο βασιλιάς Rama III το 1832 για τη δημιουργία των περίφημων επιγραφών στο ναό του Phra Chetuphon (Wat Pho⁶) στην Μπανγκόκ. Εκεί ο σημερινός επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει 60 λεπτομερείς παραστάσεις σκαλισμένες σε πέτρα, 30 εκ των οποίων απεικονίζουν το πρόσθιο μέρος του σώματος και 30 το οπίσθιο. Στις φιγούρες αυτές, τα σημεία θεραπείας σημειώνονται κατά μήκος των διαφορετικών γραμμών ενέργειας (Sen lines⁷) που συνιστούν τη βάση της θεωρίας του ταϊλανδικού μασάζ.

Φτάνοντας στο 1661, συναντούμε την πρώτη επίσημη αναφορά στο ταϊλανδικό μασάζ, σε μνημόνιο του Γάλλου ακολούθου στην πρωτεύουσα Ayutthia, Simon de Loubere.

Στους αιώνες που ακολούθησαν, την τέχνη του μασάζ συνέχιζαν να ασκούν οι βουδιστές μοναχοί στα μοναστήρια αλλά και οι απλοί άνθρωποι στο οικογενειακό τους περιβάλλον, για λόγους ξεκούρασης, πρόληψης και θεραπείας. Μολοντούτο, με την χρηματοδότηση και ανάπτυξη ενός σύγχρονου συστήματος υγείας από την κυβέρνηση το 2^ο μισό του 20^ου αιώνα, ο ρόλος που έπαιζαν τα μοναστήρια στην παροχή ιατρικής μέριμνας και φροντίδας αποδυναμώθηκε και αμφισβητήθηκε. Η επικέντρωση σε ιατρικές πρακτικές καθιερωμένες στη Δύση, που θεμελιώνουν την θεραπευτική παρέμβαση στη χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, οδήγησε στον περιορισμό του παραδοσιακού μασάζ (και ευρύτερα της παραδοσιακής ταϊλανδικής ιατρικής) και την "περιθωριοποίησή" του σαν τρόπου θεραπευτικής αγωγής.

Το 1962 ο πρώτος διευθυντής της Σχολής Παραδοσιακής Ιατρικής του ναού του Wat Po εγκαινίασε το τμήμα μασάζ, προσκαλώντας θεραπευτές από διάφορες περιοχές της χώρας να διδάξουν εκεί την τέχνη τους. Η λειτουργία όμως της σχολής δεν ήταν αρκετή για να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων, σε ένα εχθρικό για την παραδοσιακή μάλαξη περιβάλλον: στα μέσα της δεκαετίας του 1980 το ταϊλανδικό μασάζ έμοιαζε με τέχνη που αργοπεθαίνει, εκτοπισμένο από την ανάπτυξη της δυτικής ιατρικής αλλά και δυσφημισμένο από την πρακτική χιλιάδων γυναικών που χρησιμοποιώντας το όνομά του, προσέφεραν υπηρεσίες αγοραίου έρωτα στην ραγδαία αναπτυσσόμενη τουριστική βιομηχανία της χώρας. Πλήθαιναν επίσης και οι μη καταρτισμένοι μασέρ που, με στόχο ένα γρήγορο κέρδος, προσέφεραν ένα πρόχειρο, χαμηλού επιπέδου μασάζ στις παραλίες και σε μεγάλα τουριστικά κέντρα, σε επισκέπτες που έρχονταν από τα πέρατα του κόσμου μη γνωρίζοντας τίποτα για την τέχνη αυτή.

Φτάνοντας όμως στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 η εικόνα άρχισε να αλλάζει δραστικά. Η πολύτιμη γνώση και πληροφορία που έφτανε από την Ταϊλάνδη και άλλες ασιατικές χώρες μέσα από την ανάπτυξη του ταξιδιωτικού τουρισμού, καθώς και η αλματώδης αύξηση ψυχοσωματικών νόσων στον δυτικό κόσμο με τον ολοένα πιεστικότερο τρόπο ζωής, οδήγησαν σε αναγέννηση του ενδιαφέροντος για τις εναλλακτικές παραδοσιακές θεραπείες της Ανατολής. Το ενδιαφέρον αναθερμάνθηκε και στην ίδια την Ταϊλάνδη, όπου πλήθυναν οι σχολές παραδοσιακής μάλαξης υπό την αιγίδα του υπουργείου παιδείας. Ξαφνικά πολλοί επαγγελματίες της υγείας, ανάμεσά τους ιατροί, νοσοκόμοι, φυσιοθεραπευτές, οστεοπαθητικοί και μασέρ, καθώς και άνθρωποι με υπόβαθρο και γνώσεις στην γιόγκα και τον διαλογισμό, άρχισαν να επισκέπτονται την Ταϊλάνδη για να συμπληρώσουν και να εμπλουτίσουν γνώσεις, τεχνικές και θεραπευτικές πρακτικές μέσω της εκπαίδευσής τους στο παραδοσιακό μασάζ.

Έτσι το ταϊλανδικό μασάζ άρχισε να γίνεται γνωστό και δημοφιλές στις χώρες της Δύσης σαν ένας μοναδικός τρόπος χαλάρωσης και ηρεμίας αλλά και σαν εξαιρετική συμπληρωματική θεραπευτική πρακτική. Έγκυρες και αναγνωρισμένες σχολές ξεκίνησαν τη λειτουργία τους σε Ευρώπη και Αμερική, οδηγώντας στην δραστηριοποίηση νέων, καταρτισμένων μασέρ-θεραπευτών και δασκάλων. Με την περαιτέρω ανάπτυξή τους οι σχολές αυτές άρχισαν να λειτουργούν και σαν πρεσβευτές της κουλτούρας, την παράδοσης και των πνευματικών αξιών ενός αρχαίου και γοητευτικού πολιτισμού.

Σήμερα, το παραδοσιακό ταϊλανδικό μασάζ εξακολουθεί να διδάσκεται και να ασκείται σε πολλούς βουδιστικούς ναούς και ειδικές σχολές σε όλη την Ταϊλάνδη. Οι γνωστότεροι ναοί στη περιοχή της Μπανγκόκ είναι οι Wat Mahataat, Wat Parinayok, Wat Sampraya, και Wat Pho, ενώ κάποιοι από τους καλύτερους δασκάλους διδάσκουν την τέχνη τους στην πόλη της Chiang Mai, στη Βόρεια Ταϊλάνδη.

(Θα ακολουθήσει ανάρτηση με Σημειώσεις / Παραπομπές).